اما و اگر‌ها سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان / چرا سفر شی مهم است؟
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۶۳۰۸
فرارو- شی جین پینگ رئیس جمهور چین به عربستان سعودی سفر می‌کند تا سران کشور‌های خاورمیانه را گردهم آورد منطقه‌ای که دولت‌های آن که متحدان دیرینه آمریکا محسوب می‌شوند به طور فزاینده‌ای به چین نزدیک شده‌اند.
به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز، هدف از سفر شی تعمیق روابط چند دهه‌ای چین با منطقه خلیج فارس است که به عنوان تلاشی محدود برای تامین امنیت نفت آغاز شد و از آن زمان به یک رابطه پیچیده شامل فروش تسلیحات، انتقال فناوری و پروژه‌های زیربنایی تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
"گدالیا افترمن" رئیس برنامه سیاست آسیا در موسسه دیپلماسی و روابط بین الملل در دانشگاه رایشمن در اسرائیل می‌گوید: «زمانی که کشور‌های خلیج فارس به آینده‌شان فکر می‌کنند چین را شریک خود قلمداد خواهند کرد».
منافع اقتصادی مشترک دو کشور چین و عربستان سعودی مشخص است: چین بزرگترین شریک تجاری عربستان سعودی است در حالی که عربستان سعودی یکی از بزرگترین تامین کنندگان نفت چین می‌باشد. شرکت‌های چینی عمیقاً در پادشاهی سعودی فعال هستند پروژه‌های بزرگ را می‌سازند، زیرساخت نسل پنجم اینترنت را راه اندازی می‌کنند و پهپاد‌های نظامی را توسعه می‌دهند.
این دو کشور هم چنین به عنوان دولت‌هایی اقتدارگرا که مایل به نادیده گرفتن نقض حقوق بشر یکدیگر هستند دلایل مشترکی برای همکاری پیدا کرده‌اند. دولت‌های هر دو کشور از این ایده که بیگانگان در امور داخلی‌شان دخالت می‌کنند خشمگین هستند.
خبرگزاری دولتی عربستان سعودی روز سه شنبه گزارش داد که شی در این سفر سه روزه در اجلاس سران عربستان - چین خلیج فارس و عرب - چین شرکت خواهد کرد. در این گزارش آمده که سران بیش از ۳۰ کشور و رهبران سازمان‌های بین المللی قصد دارند در آن نشست شرکت کنند و عربستان سعودی و چین سند "مشارکت راهبردی" امضا خواهند کرد.
این سفر پیامی ارسال می‌کند مبنی بر آن که نفوذ پکن در منطقه در زمانی که مقام‌های امریکایی می‌گویند قصد دارند تمرکزشان را از خاورمیانه به سوی آسیا و اروپا تغییر دهند و منابع دیپلماتیک و نظامی را در آن دو منطقه متمرکز سازند در حال افزایش است.
این سفر باعث می‌شود به ناچار مقایسه‌هایی با سفر "دونالد ترامپ" رئیس جمهور پیشین امریکا به عربستان سعودی که اولین سفرش به خارج از کشور به عنوان رئیس جمهور امریکا در سال ۲۰۱۷ میلادی محسوب می‌شد، صورت گیرد. او از سوی مقام‌های سعودی در خیابان‌هایی که با پرچم‌های امریکا تزئین شده بودند و تصویری بزرگ از چهره او نصب شده بود مورد استقبال قرار گرفت.
عربستان سعودی بیش از نیم قرن متحد نزدیک آمریکا بوده و ایالات متحده هم چنان ضامن اصلی امنیت این پادشاهی نفت خیز است و بخش عمده تسلیحات خود را به آن کشور می‌فروشد. با این وجود، حاکمان سعودی مدت‌هاست که به دنبال تقویت اتحاد با سایر کشور‌ها بوده اند تا برای آن چه که به عنوان یک جهان چند قطبی در حال ظهور و با نقش آفرینی چین به عنوان یک ابر قدرت قلمداد می‌کنند آمده شوند.
در همین حال، روابط ایالات متحده و عربستان سعودی به ویژه در چند سال گذشته ناهموار بوده و یکی پس از دیگری به پایین‌ترین حد خود رسیده است. "جو بایدن" رئیس جمهور فعلی امریکا در جریان کارزار انتخاباتی‌اش عربستان سعودی را دولتی "یاغی" خوانده بود. او پس از آغاز به کار به عنوان رئیس جمهور امریکا تجدیدنظر در روابط با پادشاهی سعودی را اعلام کرد و آن کشور را به خاطر قتل "جمال خاشقجی" شهروند سعودی – امریکایی و ستون نویس "واشنگتن پست" در سال ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول تحت فشار قرار داد.
این رویکرد بایدن باعث آزردگی خاطر مقام‌های سعودی شده جایی که "محمد بن سلمان" ولیعهد ۳۷ ساله هم نخست وزیر و هم حاکم واقعی کشور است و خود را یک رهبر جهانی پیشرو قلمداد می‌کند.
اخیرا مقام‌های امریکایی و سعودی بر سر تصمیم اکتبر برای کاهش تولید نفت توسط اوپک پلاس کارتل تولیدکنندگان انرژی که عربستان که نقشی کلیدی در آن دارد با یکدیگر دچار اختلاف نظر شدند. امریکا تصمیم سعودی‌ها را ناشی از انگیزه‌های سیاسی می‌داند.
"جیمز دورسی" کارشناس ارشد دانشکده مطالعات بین‌المللی اس. راجاراتنام در سنگاپور می‌گوید: «شی به وضوح می‌خواهد در لحظه‌ای که روابط بین ایالات متحده و عربستان سعودی تیره شده است پیامی ارسال کند. کشور‌های عربی منطقه نیز از گسترش روابط با چین می‌خواهند این پیام را به امریکا ارسال کنند: هی، گزینه‌های دیگری در اختیار داریم. واشنگتن تو تنها گزینه موجود نیستی».
بایدن در ماه ژوئیه به عربستان سعودی سفر کرد سفری که تا حدی برای ترمیم روابط میان دو کشور بود. او با مشت با محمد بن سلمان سلام و احوالپرسی کرد. در جریان نشستی با رهبران عرب در شهر ساحلی جده او تلاش کرد به مقام‌های سعودی اطمینان دهد که ایالات متحده منطقه را رها نمی‌کند. بایدن گفت: «ما کنار نمی‌رویم و یک خلاء برای پر شدن توسط چین، روسیه یا ایران باقی نمی‌گذاریم».
تنها چند روز پس از خروج بایدن از عربستان سعودی سفیر چین در عربستان در روزنامه "الشرق الاوسط" یکی از پرتیراژترین روزنامه‌های سعودی با انتشار یادداشتی اشاره کرد که قدرت‌های غربی با عربستان سعودی با "تکبر" رفتار کرده‌اند. او اشاره کرد این در حالیست که چین با احترام با شرکای عرب خود رفتار می‌کند.
برای شی نشست در عربستان سعودی یک مهلت برای دور شدن از آشفتگی در داخل کشورش می‌باشد جایی که خشم فزاینده نسبت به محدودیت‌های شدید کووید باعث اعتراضات سراسری شد که جدی‌ترین چالش برای دولت چین در دهه‌های اخیر محسوب می‌شود.
عربستان سعودی علیرغم محکومیت‌های صورت گرفته از سوی ده‌ها کشور اروپایی و برخی کشور‌های آسیایی از جمله ترکیه، تجاوزات علیه مسلمانان اویغور در شین جیانگ را محکوم نکرده است. مقام‌های چینی نیز به نوبه خود از دولت سعودی به خاطر قتل خاشقجی انتقاد نکردند و توضیح رسمی مبنی بر این که وی قربانی یک عملیات خودسرانه بوده را پذیرفتند. "ما شیائولین" پژوهشگر روابط بین الملل در دانشگاه مطالعات بین المللی ژجیانگ در هانگژو می‌گوید: «چین به عنوان یک شریک تجاری هیچ الزامی برای عربستان سعودی از نظر حاکمیت، ارزش‌ها و ایدئولوژی ندارد و پیش شرطی را برای ریاض تعیین نکرده است. عربستان سعودی به چین اعتماد دارد».
این روابط به طور فزاینده‌ای در خیابان‌های ریاض قابل مشاهده هستند، زیرا سعودی‌ها شروع به خرید خودرو‌های چینی می‌کنند و شرکت‌های چینی حضور خود را در عربستان گسترش می‌دهند. چین هم چنین برای انرژی به منطقه متکی است و ردپای دریایی خود را در خاورمیانه گسترش داده است منطقه‌ای که مجرای طرح کمربند و جاده محسوب می‌شود و برای دستیابی چین به شرکای تجاری در اروپا لازم است.
علیرغم روابط اقتصادی چین با خاورمیانه به نظر می‌رسد مقام‌های چینی علاقه‌ای به ایفای نقش استراتژیک دفاعی ایالات متحده در منطقه ندارند. سپس موضوع چسبنده روابط تجاری و انرژی چین با ایران رقیب منطقه‌ای عربستان سعودی مطرح می‌شود.
"محمد الیحیی" پژوهشگر سعودی در مرکز بلفر در هاروارد و کارشناس ارشد اندیشکده هادسون می‌گوید: «تصوری تخیلی خواهد بود که فکر کنیم عربستان سعودی بتواند چین را جایگزین ایالات متحده کند. با این وجود، مقام‌های منطقه به ناچار به اهمیت روزافزون چین و افول امریکا پی برده و نسبت به این موضوع از خود واکنش نشان می‌دهند. زمانی که آنان می‌بینند قدرت استراتژیک امریکا به دلایل سیاسی یا به دلایل دیدگاه‌های جهانی برخی از سیاستمداران آمریکایی در حال کاهش است این وضعیت برای عربستان سعودی ناامید کننده است».
او می‌افزاید: «من فکر می‌کنم احمقانه خواهد بود که سیاستگذاران سعودی و سایر کشور‌های منطقه تهدیدات متوجه از جانب دور شدن امریکا از منطقه و تنظیم مجدد روابط آن کشور با منطقه را به صورت واقعی نپذیرند و نادیده بگیرند و با هوشیاری به این فکر نکنند که خاورمیانه یا نظم جهانی پسا امریکایی چگونه به نظر می‌رسد».
این که عربستان سعودی و همسایگان اش چگونه این نظم جهانی و جایگاه چین را در آن تصور می‌کنند طی چند روز آینده روشن‌تر خواهد شد. مقام‌های امریکایی در واشنگتن به دقت این تحولات را نظاره گر هستند تا ببینند آیا هر یک از توافق نامه‌های امضا شده در طول سفر شی به عربستان سعودی به بخش‌های حساس تری مانند دفاع یا انرژی هسته‌ای مربوط می‌شود یا خیر.
"کالین کاهل" معاون وزیر دفاع امریکا در امور سیاستگذاری طی نشستی توجیهی در بحرین در ماه گذشته به خبرنگاران گفت: «اگر آنان (سعودی ها) عمیقا از نظر زیرساخت‌های نظامی و تجهیزات نظامی با چین وارد معامله و همکاری شوند کارشان با ما دشوارتر خواهد شد».
او افزوده بود: «هر چه سیستم‌های نظامی و اطلاعاتی آنان با پکن ارتباط بیش تری داشته باشند چالش مستقیمی برای نیرو‌های ما در اینجا در منطقه خواهد بود».
با این وجود، او افزوده بود: «از آنجایی که چشم انداز ژئوپولیتیکی در حال تغییر است من ذهنیت پوشش ریسک را درک می‌کنم با کسب اطمینان از این که می‌توانید تمام شرط‌های خود را پوشش دهید».
"جاناتان فولتون" کارشناس ارشد در اندیشکده شورای آتلانتیک می‌گوید: «گفتن این که کشور‌های خلیج فارس در حال پوشش ریسک می‌باشند ارائه یک تصویر ناقص از واقعیت در جریان است».
او می‌گوید: «ایالات متحده برای آن کشور‌ها مهم است، اما چین نیز بازیگری ضروری است. آنان کار‌های مهم زیادی با هر دو طرف انجام می‌دهند. آنان می‌خواهند تا زمانی که می‌توانند به این کار ادامه دهند».
منبع: فرارو
کلیدواژه: شی جین پینگ عربستان سعودی عربستان سعودی ایالات متحده رئیس جمهور خلیج فارس آن کشور دو کشور کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۶۳۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از سوء استفاده صهیونیست‌ها و عناصر ضدانقلاب از اقلیم کردستان علیه ایران جلوگیری کنید
رئیس جمهور با بیان اینکه ایران مانعی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و مراودات تجاری با اقلیم کردستان ندارد، تصریح کرد: ما مرزهای طولانی میان دو طرف را فرصتی ارزشمند برای ارتقای سطح روابط می‌دانیم، اما امنیت اساس و بستر ضروری هر نوع همکاری و گسترش تعاملات است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی صبح امروز _دوشنبه ۱۷ اردیبهشت_ در دیدار آقای «نیچروان بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق با بیان اینکه روابط کردستان با ایران بر پیوندهای تاریخی، ملی، دینی و فرهنگی استوار است، اظهار امیدواری کرد که این سفر به نقطه عطفی در ارتقای سطح روابط سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تبدیل شود.
رئیس جمهور با بیان اینکه عراق قوی و تقویت وحدت و انسجام در چارچوب عراق واحد همواره مورد اهتمام و تاکید جمهوری اسلامی ایران بوده است، گفت: حمایت‌های ایران از کردها چه در زمان رژیم صدام، چه قتل عام حلبچه و حمله داعش اثبات می‌کند که ایران پشتوانه‌ای بزرگ و دوست روزهای سخت عراق و کردستان است.
دکتر رئیسی با اشاره به اینکه دولت و ملت ایران، امنیت عراق را به مثابه امنیت خود می‌شمارند، افزود: ما نسبت به حسن نیت و دوستی برادران عراقی و کرد خود اطمینان داریم، اما با توجه به کینه‌ورزی دشمنان از جمله رژیم صهیونیستی علیه ملت ایران، انتظار داریم دولت عراق و اقلیم کردستان به طور مطلق از هرگونه سوءاستفاده عناصر دشمن صهیونیستی و عناصر ضد انقلاب از خاک این منطقه علیه ایران جلوگیری به عمل آورند.
رئیس جمهور ضمن قدردانی از اقدامات دولت عراق و نیز اقلیم کردستان در اجرای مفاد توافقنامه امنیتی فیمابین، بر اجرای کامل و دقیق این توافق تاکید و تصریح کرد: خلع سلاح کامل و عدم حضور عناصر ضد انقلاب در خاک عراق یک ضرورت است.
آیت‌الله رئیسی همچنین تاکید کرد: ایران مانعی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و مراودات تجاری با اقلیم کردستان ندارد. ما مرزهای طولانی میان دو طرف را فرصتی ارزشمند برای ارتقای سطح روابط می‌دانیم، اما امنیت اساس و بستر ضروری هر نوع همکاری و گسترش تعاملات است.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه نباید اجازه دهیم عناصر معاند و بدخواهان روابط دوستانه و صمیمی طرفین اخلالی در مسیر گسترش همکاری‌های فیمابین ایجاد کنند، اظهار داشت: نگاه مسئولان باید فراتر از بدخواهی بیگانگان معطوف به طراحی و اجرای راهکارهای توسعه روابط در مسیر تامین منافع متقابل میان ایران با عراق به طور عام و اقلیم کردستان به طور خاص باشد.
«نیچروان بارزانی» نیز در این دیدار ضمن ابراز خوشحالی از تجدید دیدار خود با رئیس جمهور کشورمان، با بیان اینکه اشتراکات دینی، تاریخی و فرهنگی، در طول سالیان متمادی همسایگی، پیوندهایی عمیق را میان دو طرف ایجاد کرده است، از جمهوری اسلامی ایران به عنوان دوست روزهای سخت و کشوری که همواره در هنگام بروز مشکلات کنار عراق و اقلیم کردستان بوده است، صمیمانه قدردانی کرد.
رئیس اقلیم کردستان عراق با قدردانی از نقش شهید قاسم سلیمانی در امنیت و بقای کردستان تاکید کرد: شالوده عراق جدید و روابط امروز فیمابین برآمده از همکاری مبارک ایران و عراق است و لذا ایران برای ما صرفاً یک همسایه نیست. اگر انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی نبود، معلوم نبود جنبش کرد امروز چه سرنوشتی داشت. رعایت حرمت این همکاری‌ها و تعاملات خط قرمزی است که ما هرگز از آن عبور نخواهیم کرد.
بارزانی با بیان اینکه مرزهای ایران و اقلیم کردستان حتی در دوران کرونا نیز بسته نشد، گفت: انتظار ما از ایران آن است که همچنان برای رفع مشکلات در عراق و ساختن کشوری آباد و پیشرفته در کنار ما باشد. روابط گذشته ما افتخارآمیز است و تلاش ما بر این است که آینده‌ای درخشان و بهتر از گذشته بسازیم.
رئیس اقلیم کردستان تصریح کرد: هیچ عقل سلیمی اجازه نمی‌دهد ما روابط با کشوری قدرتمند و دوست را به همکاری با رژیمی که امروز در بدترین موقعیت خود قرار دارد، ترجیح دهیم. رئیس اقلیم کردستان عراق همچنین بر پایبندی بر اجرای کامل توافق امنیتی ایران و عراق تاکید کرد.
کد خبر 751126
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت